خرما هدیه شیرین طبیعت است که به «آب نبات طبیعت» نیز معروف است. در واقع، خرما تاریخچه‌ای غنی دارد و این میوه بهشتی با طعم دلچسب و فواید بی‌شمار، از دیرباز در سفره ایرانیان به ویژه در ماه رمضان جای داشته است. از آنجایی که خرما مملو از قند است و فوراً انرژی می‌دهد، اولین چیزی است که مسلمانان برای باز کردن روزه خود در زمان افطار می‌خورند. خرما میوه بومی منطقه خاورمیانه است و منشا آن به کشور عراق برمی‌گردد. این میوه مغذی منبع غنی از ویتامین‌ها، مواد معدنی و آنتی اکسیدان‌هایی است، که برای سلامتی بدن ضروری هستند.
در این وبلاگ، ما نگاهی دقیق‌تر به بسیاری از مزایای شگفت‌انگیز خرما خواهیم داشت. خرما از بهبود عملکرد سیستم گوارشی گرفته تا کمک به حفظ سلامت قلب، فواید زیادی برای سلامتی بدن دارد. ما بررسی خواهیم کرد که چگونه این میوه می‌تواند انرژی بدن شما را تامین کند، سلامت مغز شما را بهبود بخشد و حتی به شرایطی مانند کم خونی کمک کند.
انواع خرما
خرما بسته به نوع خود، رنگ و اندازه متفاوتی دارد. به عنوان مثال، خرمای نارس ممکن است رنگ زرد داشته باشد، در حالی که خرمای کاملا رسیده دارای رنگ قهوه‌ای تیره است. خرما انواع مختلفی دارد که عبارتند از:
خرمای تازه: به طور کلی، این خرماها (مثلاً خرمای برهی) معمولاً در مکان‌هایی که نخل خرما رشد می‌کند، مانند خاورمیانه یافت می‌شود.
خرمای مرطوب: این خرماها (به عنوان مثال خرمای حیانی) هنگام نگهداری در یخچال یا نگهداری در دمای پایین کاملا رسیده می‌شوند.
خرمای نیمه خشک: این خرماها (مثلاً خرمای دگلت نور و مدجول یا مضافتی) معمولاً در فروشگاه‌های مواد غذایی یافت می‌شوند. این نوع خرماها طعم شیرینی دارند.
خرمای خشک: خرمای عامری، حلاوی، خضروی، ثوری و زاهدی است. این نوع خرماها دارای بافت سفتی هستند.
ارزش غذایی خرما
خرما منبع غنی از ویتامین‌ها و مواد معدنی مختلف است که برای سلامتی بدن بسیار مفید است. این میوه کالری بالایی دارد که بیشتر آن از کربوهیدرات‌ها تامین می‌شود. ارزش غذایی یک وعده 100 گرمی خرمای تازه شامل:
- کالری 227
- پروتئین 2 گرم
- چربی 0.15 گرم
- کربوهیدرات 75 گرم
- قند طبیعی 63 گرم
- فیبر 7 گرم
- پتاسیم 696 میلی‌گرم
- ویتامین B6 0.2 میلی‌گرم
- ویتامین K 2.7 میکروگرم
- منیزیم 54 میلی‌گرم
- مس 0.4 میلی‌گرم
- منگنز 0.3 میلی‌گرم
- آهن 0.9 میلی‌گرم
- روی 0.44 میلی‌گرم
- فسفر 62 میلی‌گرم
خرما همچنین حاوی آنتی‌اکسیدان‌های مختلفی مانند کاروتنوئیدها، فلاونوئیدها و اسید فنولیک است که فواید زیادی برای سلامتی دارد. درواقع یک وعده 30 گرمی خرما یک وعده غذایی شما در روز محسوب می‌شود.
فواید خرما برای سلامتی
پس از درک ارزش غذایی خرما، وقت آن است که شما را با خواص این ماده‌ی غذایی مقوی و سالم آشنا کنیم. در ادامه به بررسی برخی از خواص این میوه جادویی برای سلامتی می‌پردازیم؛ پس با ما همراه باشید.
• بهبود عملکرد دستگاه گوارش
خرما منبع فوق‌العاده‌ای از فیبر غذایی است که تقریباً 6 تا 8 گرم آن در هر 100 گرم از فیبر تشکیل شده است. فیبر برای سلامت دستگاه گوارش بسیار مفید است، زیرا حجم مدفوع را افزایش می‌دهد و باعث حرکات منظم روده می‌شود. همچنین به پیشگیری و کاهش یبوست که یک مشکل رایج گوارشی است نیز کمک می‌کند. این میوه به عنوان یک پری‌بیوتیک عمل می‌کند و باکتری‌های مفید روده را تقویت می‌کند. با قرار دادن خرما در رژیم غذایی خود با مشکلات گوارشی خداحافظی کنید.
• انرژی‌زا
خرما مملو از کربوهیدرات است که مانند سوخت برای بدن شما عمل می‌کند و انرژی سریعی به شما می‌دهد. این میوه شیرینی طبیعی دارد، به این معنی که می‌توانید آن را به عنوان جایگزین سالم‌تری به جای میان وعده‌های شیرین یا آب نبات میل کنید. شیرینی طبیعی آن شما را سیر می‌کند و بدون شکر اضافی به شما انرژی می‌دهند. کربوهیدرات‌های موجود در خرما دارای شاخص گلیسمی(GI) پایینی هستند. از آنجایی که یک کربوهیدرات با GI پایین، گلوکز را به تدریج و آرام‌تر از یک کربوهیدرات با GI بالا آزاد می‌کند، انرژی پایداری را در طول روز برای شما فراهم می‌کند. بنابراین، اگر در طول روز احساس خستگی می‌کنید یا نیاز به تقویت دارید، مقداری خرما بخورید.
• سلامت استخوان
خرما علاوه بر طعم بی‌نظیر، برای استخوان‌ها و دندان‌های شما نیز مفید است، زیرا حاوی مواد معدنی مهمی مانند کلسیم، فسفر و منیزیم است. خرما باندازه شیر دارای کلسیم است که استخوان‌های شما را قوی می‌کند و خطر پوکی استخوان را کاهش می‌دهد. خرما همچنین حاوی ویتامین K و بور است که از دیگر مواد مغذی مهم برای حفظ سلامت استخوان هستند.
• سلامت قلب
خرما به کاهش سطح کلسترول بد (LDL) کمک می‌کند. در حالی که حاوی چربی بسیار کم و درواقع بدون کلسترول هستند، سرشار از فیبر غذایی هستند. مصرف منظم خرما به شما کمک می‌کند چربی سالم‌تری داشته باشید و خطر بیماری قلبی را کاهش دهید. خرما منبع بسیار خوبی از پتاسیم است و از آنجایی که پتاسیم به تنظیم فشار خون کمک می‌کند، یک ماده معدنی حیاتی برای سلامت قلب محسوب می‌شود.
• بهبود عملکرد مغز
خرما سرشار از مواد مغذی است که به عملکرد بهتر مغز کمک می‌کند. ویتامین‌ها و مواد معدنی موجود در آن به بهبود حافظه کمک می‌کنند. تحقیقات نشان داده‌اند که مصرف خرما به حفظ سلامت مغز شما برای مدت طولانی کمک می‌کند. خرما حاوی ترکیباتی مانند کاروتنوئیدها، پلی فنول‌ها و فیتواسترول‌ها است که از مغز در برابر استرس اکسیداتیو و التهاب محافظت می‌کند و مصرف منظم آن خطر ابتلا به بیماری‌های عصبی و آلزایمر را در افراد مسن کاهش می‌دهد. قند طبیعی موجود در خرما منبع عالی انرژی برای مغز شماست و این میوه همچنین رشد سلول‌های مغزی جدید را افزایش می‌دهد.
• بارداری سالم
خرما سرشار از ویتامین‌ها و مواد معدنی ضروری است که به سلامت مادر و رشد جنین کمک می‌کنند. این میوه منبع عالی فیبر رژیمی است، به هضم سالم کمک می‌کند و از یبوست و هموروئید در دوران بارداری جلوگیری می‌کند. بیشتر زنان باردار تمایل دارند غذاهای پر کالری را انتخاب کنند که مواد مغذی کمی دارند که این می‌تواند مشکلات طولانی مدتی برای سلامتی ایجاد کند. خرما می‌تواند جایگزین سالم‌تری باشد. اگرچه کمی کالری بالایی دارند، اما سرشار از مواد مغذی هستند و به دلیل قندهای طبیعی خود باعث افزایش انرژی طبیعی می‌شود که آن را به یک میان وعده سریع و مفید برای مادران باردار تبدیل می‌کند.
برخی شواهد حاکی از آن است که خرما ماهیچه‌های رحم را در ماه‌های آخر بارداری نیز تقویت و زایمان طبیعی را تسهیل می‌کند. اما شما باید در تمام دوران بارداری خود آن را مصرف کنید، زیرا خرما یک منبع انرژی سالم و حاوی اسید فولیک است که از نقص‌های مادرزادی جلوگیری می‌کند، آهن و ویتامین K بدن را تامین می‌کند که به رشد استخوان‌های قوی کودک شما کمک می‌کند و سرشار از پتاسیم است که منجر به کاهش فشار خون می‌شود.
• پیشگیری از کم‌خونی
خرما تولید گلبول‌های قرمز که مسئول اکسیژن‌رسانی هستند را افزایش می‌دهد. این امر از فقر آهن که منجر به کم‌خونی می‌شود، جلوگیری می‌کند. کمبود آهن باعث می‌شود احساس خستگی و ضعیف کنید. آهن موجود در خرما نقش مهمی در جلوگیری و کنترل کم‌خونی دارد.
• سلامت پوست
خرما حاوی ویتامین‌های C و D است که شواهد نشان می‌دهند این دو ویتامین به بهبود قابلیت ارتجاعی پوست کمک می‌کنند. این ماده‌ی غذایی در مبارزه با مشکلات پوستی مثل خارش یا بثورات (راش) مفید می‌باشد و همچنین خواص ضدپیری دارد. عصاره‌ی خرما نیز در رفع چین‌وچروک و کند کردن روند پیری پوست موثر است.
خرما برای پوست مستعد آکنه فوق‌العاده است زیرا التهاب را کاهش می‌دهد. علاوه براین حاوی مس زیادی است که به جذب آهن کمک می‌کند و باعث ایجاد کلاژن می شود.
• افزایش قدرت باروری مردان
خرما حاوی اسیدهای آمینه است که باعث افزایش استقامت و هورمون‌هایی مانند استروژن و استرول‌ها می‌شود که برای سیستم تولید مثل مردان ضروری است.
تحقیقات نشان داده‌اند که این میوه باعث افزایش تعداد و کیفیت اسپرم در مردان نابارور می‌شود. آنتی اکسیدان‌های موجود در آن از آسیب اکسیداتیو جلوگیری می‌کنند. خرما همچنین به درمان ناتوانی جنسی مردان و اختلال نعوظ نیز کمک می‌کند.
• تنظیم فشار خون
خرما سرشار از پتاسیم است که این ماده معدنی به تنظیم فشار خون بالا کمک می‌کند. یک عدد خرما حاوی ۱۶۷ میلی‌گرم پتاسیم است که این میزان پتاسیم در مقایسه با مواد غذایی دیگر بیشتر است. لازم به ذکر است که عدم مصرف پتاسیم کافی نیز منجر به سنگ کلیه می‌شود.
فیبر موجود در خرما میزان قند خون را تثبیت می‌کند و همچنین اثرات سدیم در رژیم غذایی شما را خنثی می کند که منجر به کاهش فشار خون می‌شود. همچنین منیزیم موجود در این میوه عضلات موجود در قلب و رگ‌های خونی را شل می‌کند و در نتیجه فشار خون را کاهش می‌دهد.
فواید خرما در طب سنتی
در طب سنتی طبع خرما و فواید مصرف آن را بسته به تازه یا خشک بودن این میوه مشخص می‌شود. خرمای تازه طبعی گرم و تر دارد اما خرمای خشک طبعی گرم و خشک دارد. ازاین‌رو فواید خرما از دیدگاه طب سنتی به قرار زیر است:
- افزایش وزن
- انرژی‌زا
- تقویت‌کننده قوای جنسی
- تقویت حواس شش‌گانه
- رفع سردی مزاج
- رفع سنگ کلیه و مثانه
- تسریع درمان سرماخوردگی
- ضد تب
- ضد عفونت
- تقویت سیستم ایمنی بدن
جمع‌بندی
ارزش غذایی، مواد معدنی، ویتامین‌ها، فیبر و آنتی اکسیدان‌های موجود در خرما سبب شده تا فواید بسیاری برای سلامتی داشته باشد. جای دادن خرما در رژیم غذایی به شما کمک می‌کند تا به اهداف سلامتی خود دست پیدا کنید. شما می‌توانید از خرما به عنوان شیرین‌کننده در اسموتی‌ها و یا دسرهای خود استفاده کنید.
نکته قابل‌توجه این جاست که مصرف زیاد خرما کاملاً ایمن و بی‌عارضه نخواهد بود؛ برخی از افراد ممکن است به خرما حساسیت داشته باشند. در صورت بروز علائم پس از مصرف آن، حتما به پزشک مراجعه کنید.
