با توجه به فصلی که در آن قرار داریم، اکثر ما با مشکل تعریق مواجه هستیم. تعریق زیاد بدن و بوی بد آن، از آزار دهنده‌ترین پدیده‌های فیزیولوژیک بدن است که ضمن ایجاد اختلال در روابط اجتماعی افراد، آنها را به صرف هزینه‌های زیادی برای خرید مام و اسپری‌های خوشبوکننده وادار می‌سازد.

تعریق، مکانیسم طبیعی بدن جهت حفظ تعدیل دما، دفع سموم و مواد زائد می باشد که توسط غدد عرق انجام می‌گیرد. این غدد در تمام سطح بدن و بیشتر در نواحی کف دست و پا و پیشانی و زیر بغل قرار دارند. تعریق در اصل پاکسازی بدن از طریق پوست است که با خاصیت ضدعفونی کنندگی خود سطح پوست بدن را نیز ضدعفونی می‌کند.

تعریق بیش از حد (هایپرهیدروزیس) چیست؟

تا زمانی که ترشح از حد طبیعی فراتر نرود و بوی بد آن فرد را آزار ندهد، نیازی به درمان برای رفع آن نیست، اما زمانی که ترشح غدد عرق بیش از حد طبیعی و باعث پخش بوی بد از پوست شود، حل آن دغدغه بسیاری از افراد شده و برای درمان آن تلاش می‌کنند. زیرا تعریق بیش از حد طبیعی(هایپرهیدروزیس ) مانع تنفس آسان پوست می‌شود و با ماندن روی پوست زمینه فعالیت میکروب‌ها را فراهم می‌کند.

هایپرهیدروزیس یا تعریق بیش از حد، وضعیتی است که تعریق به طور غیر طبیعی افزایش پیدا می‌کند. این افزایش میزان تعریق تا حدی است که بیش از مقدار مورد نیاز برای تنظیم دمای بدن است.

هایپرهیدروزیس انواع مختلف دارد و شایع‌ترین فرم آن هایپرهیدروز اولیه است که عموما کف دست و پا و یا زیر بغل را درگیر می‌کند.

بهترین راه برای از بین بردن بوی بد عرق استفاده از گیاهانی است که خواص دارویی دارند و می‌توانند تعریق را کاهش دهند. در ادامه به معرفی برخی از این داروهای گیاهی می‌پردازیم که برای کنترل تعریق بدن، رفع بوی نامطبوع بدن ناشی از تعریق زیاد پوست و رشد باکتریها روی آن مفید می‌باشند و به خوشبو شدن بدن نیز کمک می‌کنند.

•    مریم گلی

گیاه مریم گلی خواص ضد تعریق دارد که به کنترل عملکرد غدد مولد عرق کمک خواهد کرد. مریم گلی را می‌توانید جداگانه یا با گل ختمی بجوشانید و روزی 2 بار میل کنید یا مثل چای دم ‌کنید و آن را باکمی عسل مخلوط و روزی دو تا 3 لیوان مصرف کنید.

همچنین پاشیدن پودر آن به زیر بغل یا درون کفش و شستن محل عرق با جوشانده غلیظ آن در رفع بوی بد و خوشبو شدن پوست موثر است.

•    برگ شیرین بیان

دم کرده غلیظ برگ‌های تازه شیرین بیان را می‌توانید دو تا سه بار در روز برای شستن قسمتی که زیاد عرق می‌کند استفاده کنید تا بوی بد عرق از بین برود.

•    گلاب

گلاب به دلیل آرام بخش بودن، اضطراب را در بدن کاهش می‌دهد و جلوی تعریق زیاد بدن را می‌گیرد.

•    حنا

پودر برگ حنا به تنهایی یا همراه با پودر برگ سدر یا جوش شیرین با اثر خنک‌کنندگی پوست و کاهش فعالیت غدد عرق منجر به از بین رفتن بوی بد پوست می‌شود. همچنین می‌توانید برگ حنا را با جوشانده سماق یا سرکه خمیر کنید و به قسمت مورد نظر بمالید و نیم ساعت بعد با آب یا سرکه رقیق بشویید.

•    پوست و برگ گردو

برگ گردو دارای خواص ضد میکروبی قوی است و شستن محل عرق کرده با دم کرده غلیظ برگ تازه گردو در رفع بوی بد پوست موثر است. پوست سبز گردو نیز نقش بسیار مهمی در کنترل ترشح عرق دارد.

•    نعناع

استفاده از برگ‌های تازه نعناع یا عرق آن در رفع بوی بد دهان بسیار موثر است. بعلاوه شما می‌توانید از دم کرده نعناع برای شستشوی پوست بدن استفاده کنید که علاوه بر رفع بوی بد باعث خوشبو شدن بدن نیز می‌شود.

•    گل رز

گل رز نیز یک داروی گیاهی مفید برای کاهش تعریق بدن است که می توانید گلبرگ‌های تازه آن را روی ناحیه عرق کرده قرار دهید. یکی دیگر از روش‌های سنتی درمان تعریق، شستن بدن با گلاب یا پاشیدن پودر گل رز زیر بغل یا داخل کفش است.

•    سرکه سیب

اگر ترکیب سرکه سیب و عسل در یک لیوان آب را به صورت روزانه مصرف کنید، مشکل تعریق زیاد بدنتان را تا حد زیادی برطرف خواهد کرد. مصرف این ترکیب با معده خالی و به صورت ناشتا، در کاهش وزن نیز تاثیر زیادی خواهد داشت.

•    برگ سیب

از جوشانده برگ تازه درخت سیب می‌توانید به عنوان یک شوینده طبیعی بدن استفاده کنید که در کاهش بوی بد عرق بسیار موثر است. مخصوصا اگر این جوشانده را همراه کمی سرکه استفاده کنید، از نتیجه آن شگفت‌زده خواهید شد.

•    عرق کاسنی

بلغمی‌ مزاج‌ها می‌توانند روزی یک لیوان عرق کاسنی برای رفع سنگینی بدن مصرف کنند تا مزاج آن‌ها متعادل شده و مشکل تعریق زیاد در آنها برطرف شود.

•    رزماری

رزماری که به اکلیل کوهی نیز معروف است در کاهش تعریق بدن تاثیر بسزایی دارد. ترکیب سرکه سیب، آویشن و رزماری یک دئودورانت طبیعی است که بوی نامطبوع عرق را از بین می‌برد. 

آویشن و رزماری را داخل یک لیوان آب ریخته و به مدت 15 دقیقه بجوشانید. محلول را صاف کرده و نصف لیوان سرکه سیب را به آن اضافه کنید. پنبه‌ی تمیز را به محلول آغشته کرده و به زیر بغل‌ها بزنید.

علاوه بر گیاهان دارویی که در بالا ذکر شد، استفاده از جوش شیرین، زاج سفید و سنگ مردار در درمان تعریق و بوی بد آن تاثیر بسزایی دارند.

نکاتی برای رفع تعریق زیاد:

 استحمام با آب و صابون - با شستن بدن با آب و صابون به ویژه نقاطی مثل زیر بغل و کشاله ران که بیشتر بو می‌گیرند، می‌توان بوی عرق را کنترل کرد.

کاهش مصرف کافئین - افزایش کافئین در بدن موجب اضطراب می‌‌شود که تعریق را زیاد می‌کند.

اجتناب از مصرف الکل، سیگار و مواد مخدر- مصرف این مواد موجب اختلال در گردش خون شده و سیستم تعریق را با مشکل روبرو‌ می‌کنند.

اجتناب از غذاهای تند - غذاهای تند سیستم عصبی بدن را تحریک کرده و موجب تعریق زیاد بدن می‌‌شود.

استفاده از لباس مناسب - در فصول گرم از لباس‌های نخی و کتانی استفاده کرده و به موقع آن را تعویض نمایید.

اجتناب از حمام با آب گرم - حمام کردن موجب از بین رفتن سموم بدن می‌‌شود، اما حمام با آب گرم مشکل تعریق را افزایش می‌‌دهد.

کلام آخر

رژیم غذایی مناسب با تاکید بر مصرف غذاهای کم چرب، کم نمک و مواد مغذی می‌تواند تاثیر مثبتی در کاهش تعریق داشته باشد. همچنین مصرف غذاهای حاوی ویتامین‌ها و مواد معدنی ضروری مانند ویتامین B و منیزیم می‌تواند به تنظیم فعالیت غدد کمک کند. علاوه بر استفاده از گیاهان دارویی، تکنیک‌های کنترل استرس نیز در کاهش تعریق بدن موثر می‌باشد.

اگرچه یافتن درمان‌های خانگی و گیاهی موثر برای هایپرهیدروزیس و علائم آن ممکن است زمان‌بر باشد، اما استفاده از این داروهای طبیعی راهی موثر، مقرون به صرفه و ایمن برای درمان و کنترل تعریق بیش ازحد می‌باشد.